Uitstrijkje

Uitstrijkje

Bij een uitstrijkje neemt de arts met een borstel of spatel cellen van de baarmoedermond af. Aan het uitstrijkje is te zien of er aanwijzingen zijn voor (een voorstadium van) baarmoederhalskanker.

De patholoog onderzoekt de cellen onder de microscoop. Als in het uitstrijkje afwijkende cellen worden gezien, wordt een nieuw uitstrijkje gemaakt of vindt er verder onderzoek plaats: colposcopie.

Veelgestelde vragen over het uitstrijkje

Wat is een uitstrijkje en hoe verloopt het onderzoek?

Een uitstrijkje is een onderzoek waarbij de arts met een klein borsteltje of spateltje voorzichtig wat cellen van de baarmoedermond afneemt. Deze cellen worden in het laboratorium onderzocht om eventuele afwijkingen vroegtijdig op te sporen. Tijdens het onderzoek ligt u met opgetrokken benen op de onderzoeksbank. De arts brengt een speculum (ook wel eendenbek genoemd) in de vagina om de baarmoedermond goed zichtbaar te maken. Het afnemen van de cellen duurt meestal maar enkele minuten en wordt over het algemeen goed verdragen.

Doet een uitstrijkje pijn?

De meeste vrouwen ervaren het uitstrijkje niet als pijnlijk. Soms kan het even ongemakkelijk aanvoelen, vooral op het moment dat het speculum wordt ingebracht of de cellen worden afgenomen. U kunt het altijd aangeven als u spanning of ongemak ervaart, zodat de arts extra rekening kan houden met uw comfort.

Kan de baarmoeder beschadigd raken door een uitstrijkje?

Nee, het instrument dat gebruikt wordt voor het uitstrijkje komt niet verder dan de vagina en de baarmoedermond. De baarmoeder zelf wordt niet aangeraakt of beschadigd.

Moet ik iets doen ter voorbereiding?

Er is geen uitgebreide voorbereiding nodig. Het is wel verstandig om 24 uur vóór het onderzoek geen vaginale producten, tampons of geslachtsgemeenschap te hebben. Dat zorgt ervoor dat de uitslag betrouwbaar blijft.

Kan een uitstrijkje tijdens de menstruatie worden gedaan?

Een uitstrijkje kan beter niet tijdens de menstruatie plaatsvinden, omdat er dan bloed in het celmateriaal kan zitten. In dat geval is het verstandig om de afspraak te verplaatsen tot enkele dagen na de menstruatie.

Wat betekenen de resultaten van een uitstrijkje?

De uitslag van een uitstrijkje kan verschillen. Vaak zijn de cellen normaal en is er geen vervolg nodig. Soms worden lichte afwijkingen gevonden die vanzelf weer kunnen verdwijnen. In dat geval kan de arts adviseren om na enkele maanden een herhalingsuitstrijkje te laten doen. Als de cellen duidelijk afwijken, volgt verder onderzoek, bijvoorbeeld een colposcopie. De arts bespreekt altijd wat de uitslag betekent en wat de volgende stap is.

Hoe vaak is een uitstrijkje nodig?

De frequentie hangt af van uw leeftijd, medische voorgeschiedenis en eerdere uitslagen. In Nederland wordt vrouwen vanaf 30 jaar elke vijf jaar uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek. De arts kan adviseren om vaker een uitstrijkje te laten doen als daar een medische reden voor is.